Էներգետիկ անկախություն. ինչպես հասնել դրան

էներգետիկ անկախություն

Այսօր աշխարհը կանգնած է լուրջ էներգետիկ, տնտեսական և բնապահպանական մարտահրավերների առաջ։ Էներգետիկ անկախությունը դառնում է ռազմավարական նպատակ թե՛ պետությունների, թե՛ անհատների համար։ Էներգետիկ անկախությունը նշանակում է էներգիայի ինքնաբավ և կայուն արտադրություն, որը նվազեցնում է կախվածությունը արտաքին մատակարարներից, կայունացնում տնտեսությունը և նպաստում շրջակա միջավայրի պահպանությանը։ Հասնելու համար էներգետիկ անկախության՝ անհրաժեշտ են արդյունավետ ռազմավարություններ և նորարարական էներգետիկ լուծումներ։

Ինչու է կարևոր էներգետիկ անկախությունը

 Տնտեսական կայունություն և էներգետիկ անկախություն

Արտաքին շուկաներից էներգետիկ կախվածությունը բերում է գների տատանումների, ֆինանսական ռիսկեր ու անկանխատեսելի ծախսերի։ Մինչդեռ էներգետիկ անկախությունը հնարավորություն է՝

·         ապահովելու կայուն և կանխատեսելի էներգամատակարարում,

·         խնայելու ռեսուրսներ՝ թե՛ պետական, թե՛ անհատական մակարդակով,

·         և խթանելու տեղական ներդրումներ ու տեխնոլոգիական զարգացում։

Այսպիսով, անկախ էներգետիկ համակարգը ոչ միայն էներգիայի աղբյուրի ընտրության հարց է, այլ՝ տնտեսական անվտանգություն և կայունություն ապահովող ռազմավարական որոշում։

 Ազգային անվտանգություն

Էներգետիկ անկախությունն ու ազգային անվտանգությունը երկու կենսական կարևոր հասկացություններ են, որոնք սերտորեն կապված են միմյանց։ Ժամանակակից աշխարհում, որտեղ էներգիայի պահանջարկը արագորեն աճում է, էներգետիկ անկախության հասնելը դարձել է բազմաթիվ երկրների առաջնահերթություն։

Երկրները, որոնք ունեն էլեկտրացանցից անկախ աղբյուրներ կամ զարգացած off-grid համակարգեր, ավելի պաշտպանված են քաղաքական ճնշումներից ու աղետներից։ Այս դեպքում էներգետիկ անկախությունը վերածվում է էներգետիկ անվտանգության։

 Շրջակա միջավայրի պաշտպանություն

Մաքուր էներգիայի աղբյուրները, ինչպես արևային էներգիան, չեն արտազատում վնասակար նյութեր։ Դրանք նվազեցնում են ածխածնի արտանետումները, օգնում են պայքարել կլիմայի փոփոխության դեմ և խթանում կանաչ տեխնոլոգիաների տարածումը, ինչը նույնպես նպաստում է էներգետիկ անկախությանը։

Ինչպես հասնել էներգետիկ անկախության

Վերականգնվող էներգիայի զարգացում

Հայաստանում տարեկան մոտ 300 արեւոտ օր կա, ինչը հնարավորություն է տալիս լայնորեն կիրառել արևային համակարգեր և ունենալ էներգետիկ անկախություն։ Դրանք նվազեցնում են կախվածությունը հանրային էլեկտրացանցից և ապահովում են էներգիայի ինքնաբավություն։ Բացի այդ, էներգիա արտադրված տանից մոտեցումը նաև շահութաբեր է՝ ավելցուկային էներգիան հնարավոր է վերավաճառել ցանցին։

 Էներգաարդյունավետություն

Էներգախնայող սարքեր, LED լամպեր, Smart Grid տեխնոլոգիաներ և ջերմամեկուսիչ պատուհաններ նպաստում են էներգիայի խնայողությանը՝ առանց հարմարավետության կորստի։ Էներգաարդյունավետությունը նվազեցնում է ծախսերը և բարձրացնում է համակարգերի արդյունավետությունը։

 Էներգիայի պահեստավորում

Մարտկոցային պահեստավորման համակարգերը  ապահովում են անխափան մատակարարում, անգամ ցանցից կտրվելու դեպքում։ Այսպես հնարավոր է ունենալ ամբողջովին off-grid լուծում, հատկապես գյուղական վայրերում։

Կրթություն և աշխատուժ

Վերականգնվող էներգիայի ոլորտը ստեղծում է նոր աշխատատեղեր և պահանջում է գիտատեխնիկական պատրաստվածություն։

Կանաչ տեխնոլոգիաների զարգացումը խթանում է ոչ միայն էներգետիկ անկախություն, այլև կրթության ու աշխատուժի զարգացում։

 Պետական աջակցություն

Պետական ռազմավարություններ, հարկային արտոնություններ, սուբսիդավորումներ և վարկային ծրագրեր ապահովում են մաքուր էներգիայի ներդրումներ։ Դրանք նաև խրախուսում են ՓՄՁ-ներին ներդնել կայուն էներգիայի աղբյուրներ։

Էներգետիկ անկախության հնարավորությունները բիզնեսների համար

Բիզնեսները նույնպես կարող են մեծ օգուտ ստանալ՝ անցնելով վերականգնվող էներգիայի։Արևային պանելների տեղադրումը նվազեցնում է ծախսերը, իսկ էներգետիկորեն անկախ բիզնեսները դառնում են ավելի մրցունակ։ Բացի այդ, նրանք կարող են օգտվել միջազգային կանաչ վարկային ծրագրերից՝ օրինակ՝ GGF կամ EBRD ծրագրերից։

Մաքուր էներգիայի օգտագործումը նաև բարձրացնում է բրենդի պատասխանատվությունը։ Սպառողները այսօր ավելի շատ վստահում են այն ընկերություններին, որոնք ընտրում են շրջակա միջավայրի համար անվտանգ լուծումներ։

Էներգետիկ անկախության տնտեսական օգուտները

• Խնայված ծախսեր՝ ամիս առ ամիս

• Ներդրման արագ վերադարձ 5–7 տարվա ընթացքում

• Տնային կամ բիզնեսային էներգիայի խնայողություն երկարաժամկետ

• Անկախություն աճող սակագներից

• Հնարավորություն՝ ընտանիքի բյուջեն վերահսկելու և կայունացնելու

Ինչ կարող ես անել դու որպես քաղաքացի՝ նպաստելով էներգետիկ անկախությանը

• Տեղադրիր արևային պանելներ, դարձրու տունդ էներգետիկորեն անկախ

• Օգտագործիր էներգաարդյունավետ սարքավորումներ

• Մասնակցիր համայնքային արևային ծրագրերին

• Տարածիր իրազեկում կլիմայի փոփոխության, շրջակա միջավայրի պաշտպանության և էներգետիկ կայունության վերաբերյալ

Էներգետիկ անկախությունը Հայաստանում այլևս տեսական գաղափար չէ, այլ՝ իրագործելի ու հասանելի նպատակ։ Պետական քաղաքականությունը, անհատական նախաձեռնությունները և տեխնոլոգիական առաջընթացը միասին ստեղծում են բոլոր անհրաժեշտ պայմանները՝ կախվածությունից հրաժարվելու և մաքուր էներգիային անցնելու համար։

Վերականգնվող աղբյուրների՝ արևի, քամու և ջրի օգտագործումը, խելացի համակարգերի ներդրումը և համայնքային համագործակցությունը ոչ միայն ապահովում են էներգիայի կայունություն, այլ նաև նպաստում են տնտեսության զարգացմանը և շրջակա միջավայրի պաշտպանությանը։